​Cách hạch toán hàng gửi bán theo thông tư 133 và 200

Hạch toán hàng gửi bán là quá trình ghi nhận và xử lý thông tin về việc gửi hàng cho bên mua và tiếp nhận các khoản thu từ việc bán hàng. Quá trình này thường được thực hiện bởi các doanh nghiệp hoặc tổ chức có hoạt động mua bán hàng hóa.

Trước khi thực hiện hạch toán hàng gửi bán trong các trường hợp xuất kho hàng gửi bán, hàng gửi bán được chấp nhận và hàng gửi bán bị từ chối, cần hiểu rõ về phương thức gửi bán.
Phương thức gửi bán là một hình thức kinh doanh trong đó người bán gửi hàng hóa cho người mua với điều kiện rằng người mua chỉ phải thanh toán tiền hàng sau khi hàng hóa đã được bán hết hoặc sau một khoảng thời gian nhất định. Dưới đây là ví dụ chi tiết về cách hạch toán hàng gửi bán theo thông tư 133 hoặc thông tư 200 trong các nghiệp vụ kinh tế phát sinh

Cách hạch toán hàng gửi bán theo thông tư 133 và 200

TH1: Hạch toán hàng gửi bán khi xuất kho hàng gửi bán
Khi xuất hàng chuyển đến cho BÊN MUA, trị giá vốn thực tế của hàng xuất được BÊN BÁN hạch toán như sau:
Nợ Tài khoản 157: Trị giá thực tế hàng xuất kho gửi bán.
Có Tài khoản 154: Trị giá thực tế hàng xuất kho gửi bán (nếu xuất hàng trực tiếp từ các phân xưởng sản xuất).
Có các Tài khoản 155, 156...: Trị giá thực tế hàng xuất kho gửi bán (nếu xuất hàng từ kho thành phẩm, hàng hóa...).
Ví dụ:
Nếu xuất hàng trực tiếp từ các phân xưởng sản xuất:
Nợ TK 157: 10.000.000 đồng
Có TK 154: 10.000.000 đồng
Nếu xuất hàng từ kho thành phẩm:
Nợ TK 157: 10.000.000 đồng
Có TK 155 (hoặc tương đương): 10.000.000 đồng
Trên bảng cân đối kế toán, sự tăng lên của tài khoản "Nợ TK 157" được ghi ở phần "Nợ", và tài khoản tương ứng (TK 154, TK 155...) được ghi ở phần "Có".
Hạch toán này ghi nhận trị giá vốn thực tế của hàng xuất kho gửi bán, tùy thuộc vào nguồn gốc xuất xứ của hàng (trực tiếp từ phân xưởng sản xuất hoặc từ kho thành phẩm, hàng hóa...).
TH2: Hạch toán hàng gửi bán đối với SỐ HÀNG GỬI BÁN bị từ chối khi chưa được xác nhận là tiêu thụ:
Hạch toán hàng gửi bán đối với SỐ HÀNG GỬI BÁN bị từ chối khi chưa được xác nhận là tiêu thụ như sau:
Nợ các Tài khoản 154, 155, 156: Ghi giá thành thực tế của thành phẩm nhập và giá vốn hàng hóa tương ứng với lượng hàng bị trả lại nhập lại kho.
Nợ Tài khoản 138 (hoặc 1381): Ghi giá thành thực tế của thành phẩm nhập và giá vốn hàng hóa tương ứng với lượng hàng hỏng chờ xử lý (nếu có).
Nợ Tài khoản 334: Ghi giá thành thực tế của thành phẩm nhập và giá vốn hàng hóa tương ứng với lượng hàng trừ lương nhân viên (bồi thường).
Có Tài khoản 157: Ghi tổng giá thành thực tế của thành phẩm nhập và giá vốn hàng hóa tương ứng với số hàng bị trả lại.
Ví dụ:
Nợ TK 154: 5.000.000 đồng
Nợ TK 155: 3.000.000 đồng
Nợ TK 156: 2.000.000 đồng
Nợ TK 138 (hoặc 1381): 1.000.000 đồng
Nợ TK 334: 500.000 đồng
Có TK 157: 11.500.000 đồng
Trên bảng cân đối kế toán, sự tăng lên của các tài khoản nợ (TK 154, TK 155, TK 156, TK 138, TK 334) được ghi ở phần "Nợ", và tài khoản "Có TK 157" được ghi ở phần "Có".
Hạch toán này ghi nhận giá trị thực tế của hàng hóa nhập và giá vốn tương ứng khi số hàng gửi bán bị từ chối chưa được xác nhận là tiêu thụ. Các tài khoản nợ thể hiện các thành phần chi tiết của giá thành và giá vốn, trong khi tài khoản "Có TK 157" ghi nhận tổng giá trị hàng hóa bị trả lại.

Bán hàng theo phương thức gửi bán là gì

Bán hàng theo phương thức gửi bán (consignment sales) là một hình thức kinh doanh trong đó người bán (người gửi) gửi hàng hóa cho người mua (người nhận) với điều kiện rằng người mua chỉ phải thanh toán tiền hàng sau khi hàng hóa đã được bán hết hoặc sau một khoảng thời gian nhất định.
Trong trường hợp này, hàng hóa vẫn thuộc sở hữu của người gửi cho đến khi được bán hoặc thanh toán. Người gửi chỉ chuyển giao hàng hóa cho người nhận để tiến hành bán hàng và chịu trách nhiệm về việc tiếp thị và bán hàng.
Phương thức gửi bán thường được sử dụng trong các ngành hàng như thời trang, đồ gia dụng, nghệ thuật, nơi mà người sản xuất hoặc người sở hữu hàng hóa muốn đưa sản phẩm của mình đến các cửa hàng bán lẻ mà không cần phải bán hàng trực tiếp.
Trong quá trình bán hàng theo phương thức gửi bán, người nhận (cửa hàng bán lẻ) có trách nhiệm quản lý, tiếp nhận và bày bán hàng hóa. Sau khi hàng hóa được bán, người nhận sẽ thanh toán cho người gửi theo các điều khoản đã thỏa thuận trước đó, bao gồm cả tiền hàng và phần hoa hồng hoặc tỷ lệ doanh thu được thỏa thuận trước đó.
Trước khi biết về cách hạch toán bán hàng theo phương thức gửi bán thì bạn cần nắm rõ thật chắc về nguyên tắc bán hàng theo phương thức gửi bán chờ chấp nhận là gì ?
Bán hàng theo phương thức gửi bán chờ chấp nhận là khi doanh nghiệp bán hàng thiết lập các điều khoản sau đây:
BÊN BÁN chuyển hàng cho BÊN MUA theo địa điểm được ghi trong hợp đồng.
Số hàng chuyển đi vẫn thuộc quyền sở hữu của BÊN BÁN.
Khi BÊN MUA thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán về số hàng chuyển giao, số hàng được BÊN MUA chấp nhận này mới được coi là đã tiêu thụ và BÊN BÁN mất quyền sở hữu về số hàng đó.
Đây là một hình thức bán hàng linh hoạt, trong đó BÊN BÁN gửi hàng cho BÊN MUA trước khi nhận thanh toán. Số hàng chuyển giao vẫn được coi là tài sản của BÊN BÁN cho đến khi BÊN MUA thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán. Khi điều kiện này được thỏa thuận, số hàng đó mới chính thức được coi là đã được tiêu thụ và BÊN BÁN mất quyền sở hữu về số hàng đó.
Phương thức bán hàng theo phương thức gửi bán chờ chấp nhận này mang lại lợi ích cho cả BÊN BÁN và BÊN MUA. BÊN BÁN có thể tận dụng cơ hội tiếp cận thị trường mới mà không cần chịu rủi ro tài chính lớn, trong khi BÊN MUA có thể nhận hàng trước và thanh toán sau khi đã tiêu thụ hàng hóa, giúp hạn chế rủi ro tài chính và quản lý tồn kho hiệu quả.

Ví dụ chi tiết về cách hạch toán hàng gửi bán.

Tại Công ty ABC, trong T1/2019 xuất kho lô hàng hóa (Thép tấm 5ly ) chi tiết như sau:
Số lượng 10 tấn thép 5 ly với trị giá vốn 10.000.000 đ/tấn;
Giá bán chưa có thuế GTGT là 15.000.000 đ/tấn (thuế suất thuế GTGT 10%).
Xuất kho theo hình thức hàng gửi bán cho đại lý A. Đại lý thông báo đã bán được 9 tấn thép. Còn lại 1 tấn không đảm bảo chất lượng.
Nhập lại kho 1 tấn thép 5 ly do không đảm bảo chất lượng.
Hạch toán hàng gửi bán đối với SỐ HÀNG GỬI BÁN bị từ chối khi chưa được xác nhận là tiêu thụ:
Dưới đây là hạch toán chi tiết cho quá trình hàng gửi bán trong ví dụ của Công ty ABC:
Hạch toán trị giá thực tế (giá vốn) hàng gửi bán:
Nợ Tài khoản 157 (Hàng gửi bán): 100.000.000 đ (10 tấn x 10.000.000 đ/tấn)
Có Tài khoản 156 (Thép tấm 5 ly): 100.000.000 đ (10 tấn x 10.000.000 đ/tấn)
Hạch toán doanh thu hàng gửi bán được tiêu thụ:
Nợ Tài khoản 131 (Đại lý A): 148.500.000 đ (9 tấn x 15.000.000 đ/tấn)
Có Tài khoản 511 (Doanh thu bán hàng): 135.000.000 đ (9 tấn x 15.000.000 đ/tấn)
Có Tài khoản 3331 (Thuế GTGT còn phải nộp): 13.500.000 đ (9 tấn x 15.000.000 đ/tấn x 10%)
Hạch toán giá vốn hàng gửi bán được tiêu thụ:
Nợ Tài khoản 632 (Giá vốn hàng bán): 90.000.000 đ (9 tấn x 10.000.000 đ/tấn)
Có Tài khoản 157 (Hàng gửi bán): 90.000.000 đ (9 tấn x 10.000.000 đ/tấn)
Hạch toán hàng gửi bán bị trả lại:
Nợ Tài khoản 156 (Thép tấm 5 ly): 10.000.000 đ (1 tấn x 10.000.000 đ/tấn)
Có Tài khoản 157 (Hàng gửi bán): 10.000.000 đ (1 tấn x 10.000.000 đ/tấn)
Trên bảng cân đối kế toán, các tài khoản nợ được ghi ở phần "Nợ", trong khi tài khoản "Có TK 157" được ghi ở phần "Có". Qua các hạch toán trên, Công ty ABC ghi nhận trị giá thực tế của hàng gửi bán, doanh thu từ hàng gửi bán, giá vốn và hàng bị trả lại trong quá trình giao dịch hàng gửi bán
Trên là bài viết cách hạch toán hàng gửi bán, nếu bạn nào yếu nghiệp vụ thì có thể tìm hiểu về khóa học thực hành kế toán do đội ngũ kế toán trưởng chuyên làm dịch vụ báo cáo tài chính cuối năm trực tiếp cầm tay chỉ việc