Doanh thu là gì ? Nguyên tắc ghi nhận doanh thu


Doanh thu là gì ? Nguyên tắc ghi nhận doanh thu ? Kết cấu của tài khoản doanh thu

Doanh thu là gì 

Khái niệm về doanh thu là gì

- Chuẩn mực kế toán VN (VAS): Doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất kinh doanh thông thường của doanh nghiệp, góp phần làm tăng VCSH.
- Luật thuế TNDN: Doanh thu là toàn bộ tiền bán hàng, tiền gia công, tiền cung ứng dịch vụ, trợ giá, phụ thu, phụ trội mà doanh nghiệp được hưởng.
- NĐ 09: Doanh thu là toàn bộ số tiền phải thu phát sinh trong kỳ từ các hoạt động của doanh nghiệp
Như vậy: 

Doanh thu được hiểu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất kinh doanh thông thường của doanh nghiệp góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu

Doanh thu gồm các khoản gì:

+ Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ

+ Doanh thu hoạt động tài chính

+ Thu nhập khác

Doanh thu được thể hiện trong báo cáo KQHĐKD xem tại: Cách lập báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh

Trong một doanh nghiệp, tổng doanh thu đến từ việc bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ cho thuê tài sản và cho vay tiền. Nguồn doanh thu phổ biến là bán hàng, phí, dịch vụ, tiền hoa hồng, lợi tức, cổ tức, tiền bản quyền, tiền cho thuê

Ví dụ: Tập đoàn Viễn thông quân đội Viettel có các hạng mục
doanh thu sau:
• Doanh thu cung cấp dịch vụ viễn thông;
• Doanh thu cung cấp dịch vụ chuyển phát nhanh;
• Doanh thu bán điện thoại và các thiết bị kết nối liên quan;
• Doanh thu đầu tư kinh doanh bất động sản…
Theo IAS 18, các hoạt động làm phát sinh doanh thu của một doanh nghiệp đƣợc chia thành 3 nhóm sau:
• Hoạt động bán hàng;
• Hoạt động cung cấp dịch vụ;
• Cho thực thể khác sử dụng tài sản của doanh nghiệp mang lại lãi, tiền bản quyền, cổ tức

Ý nghĩa của doanh thu là gì

Phương trình kế toán cơ bản:

Tài sản = Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu

Phương trình kế toán mở rộng:

Tài sản = Nợ phải trả + (Vốn đầu tư của chủ sở hữu + (Doanh thu – Chi phí))

Mục tiêu hoạt động của một doanh nghiệp là tối đa hóa vốn chủ sở hữu. Từ phương trình kế toán mở rộng:

+ Khi doanh nghiệp có doanh thu bù đắp đƣợc các khoản chi phí, phần dôi ra sẽ làm tăng giá trị vốn chủ.

+ Khi có doanh thu thƣờng dẫn tới giá trị tài sản cũng tăng lên (một số ít trường hợp dẫn tới nợ phải trả giảm), tạo điều kiện mở rộng SXKD, rút ngắn con đường đi tới mục tiêu.

Đo lường và ghi nhận doanh thu

1. Đo lường doanh thu:

Doanh thu cần được đo lƣờng tại giá trị hợp lý của khoản tiền thu được hoặc có thể thu được:

+ Các khoản giảm giá hàng bán, chiết khấu bán hàng được loại trừ khi xác định doanh thu.

+ Các khoản thu hộ cho bên thứ ba (thuế doanh thu, thuế giá trị gia tăng…) không phải là khoản lợi ích kinh tế mà doanh nghiệp nhận đƣợc vì vậy cũng cần được loại trừ ra khỏi doanh thu.

Các khoản giảm trừ doanh thu bao gồm:

- Chiết khấu bán hàng:

   + Chiết khấu thương mại: Số tiền doanh nghiệp dành cho khách hàng do khách hàng mua hàng nhiều lần với số lượng lớn.

   + Chiết khấu thanh toán: Số tiền doanh nghiệp dành cho khách hàng khi họ thanh toán tiền hàng sớm trong thời hạn được hưởng chiết khấu.

- Giảm giá hàng bán: Số tiền doanh nghiệp dành cho khách hàng khi doanh nghiệp cung cấp hàng hóa sai qui cách, phẩm chất, thời gian trong hợp đồng.

- Doanh thu của hàng bán bị trả lại: doanh thu của số hàng mà khách hàng đã mua nhưng trả lại.

2. Ghi nhận doanh thu

Về mặt lý thuyết, các công ty có thể ghi nhận doanh thu (cũng như chi phí) dựa trên một trong 2 cơ sở:

2.1.  Cơ sở dồn tích.

 Đối với cơ dồn tích, doanh thu được ghi nhận trong kỳ mà nó thực tế phát sinh.

- Như vậy, nếu một công ty đã hoàn thành nghiệp vụ bán hàng cho khách hàng, dù khách hàng đã trả tiền hoặc còn nợ thì doanh thu vẫn được ghi nhận.

- Áp dụng: Kế toán doanh thu trên cơ sở dồn tích áp dụng được với tất cả các loại hình công ty có qui mô từ nhỏ đến lớn vì nó đảm bảo đươc tính phù hợp trong việc ghi nhận doanh thu và chi phí phát sinh.

2.2. Cơ sở tiền.

Đối với cơ sở tiền, doanh nghiệp ghi nhận doanh thu khi họ nhận được khoản tiền thanh toán từ khách hàng.

- Kế toán theo cơ sở tiền rất đơn giản nhưng nó có nhược điểm:

 + Không ghi nhận những khoản doanh thu đã phát sinh nhưng chưa thu được bằng tiền.

 + Không đáp ứng được nguyên tắc “phù hợp” giữa doanh thu và chi phí trong kế toán vì vậy có thể đưa tới những sai sót khi lập bảng cân đối kế toán

- Áp dụng: Kế toán doanh thu trên cơ sở tiền chỉ phù hợp với những doanh nghiệp có qui mô rất nhỏ, ít phát sinh các khoản nợ phải thu, nợ phải trả.

Nguyên tắc ghi nhận doanh thu là gì

Theo IAS 18, Doanh thu bán hàng được ghi nhận khi đồng thời thỏa mãn các điều kiện sau:

- Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho người mua;

- Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người sở hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa;

- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn;

- Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng;

- Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng.

Kết cấu của tài khoản doanh thu là gì

Khi doanh thu phát sinh, đồng nghĩa với việc giá trị vốn chủ sở hữu tăng lên, TK Doanh thu có kết cấu tương tự TK Vốn chủ sở hữu.

+ Doanh thu được ghi tăng bên Có và ghi giảm bên Nợ.

+ TK “Doanh thu” là tài khoản tạm thời nên nó không có số dư

doanh thu là gì

 

dịch vụ báo cáo tài chính