Kế toán chi phí là gì

Kế toán chi phí là một phần quan trọng của quản lý tài chính tổ chức và cung cấp thông tin cần thiết cho quản lý đưa ra các quyết định chiến lược, quản lý chi phí và đạt được mục tiêu kinh doanh.
Trong bài viết kế toán chi phí là gì ? Kế Toán Minh Việt sẽ trình bày các vấn đề sau giúp bạn nắm rõ bản chất về các loại chi phí trong doanh nghiệp thực tế
- Kế toán chi phí là gì ?
- Kế toán chi phí trong tiếng Anh là gì ?
- Mô tả công việc kế toán chi phí ?
- Tài khoản kế toán chi phí ?
- Vai trò nhiệm vụ của kế toán chi phí 

Kế toán chi phí giúp tổ chức định rõ chi phí sản xuất hoặc cung cấp dịch vụ, từ đó đưa ra các quyết định quản lý liên quan đến giá cả sản phẩm, lợi nhuận, đánh giá hiệu suất và quản lý rủi ro.

Kế toán chi phí là gì

Kế toán chi phí là quá trình thu thập, phân loại, ghi chép, phân tích và báo cáo thông tin về chi phí của một tổ chức hoặc doanh nghiệp. Nó có nhiệm vụ quản lý và kiểm soát các khoản chi phí để đảm bảo hiệu quả tài chính và sự phát triển bền vững của tổ chức.
Kế toán chi phí đóng vai trò quan trọng trong việc thu thập, ghi chép và phân loại tất cả các khoản chi phí có liên quan đến mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp.

Kế toán chi phí trong tiếng anh là gì

Trong tiếng Anh, kế toán chi phí được gọi là "Cost accounting".
Kế toán chi phí (Cost accounting) là một phần của lĩnh vực kế toán quản lý (Management accounting) tập trung vào việc thu thập, phân loại, ghi chép và phân tích thông tin liên quan đến chi phí trong một tổ chức hoặc doanh nghiệp. Nó nhằm mục đích quản lý và kiểm soát chi phí để đảm bảo hiệu quả tài chính và sự phát triển bền vững của tổ chức.

Mô tả công việc kế toán chi phí

Công việc cụ thể của kế toán chi phí trong doanh nghiệp bao gồm:
Ghi chép và gửi dữ liệu chi phí: Kế toán chi phí thực hiện việc ghi chép thông tin chi phí liên quan đến hàng hóa hoặc dịch vụ của doanh nghiệp. Điều này bao gồm ghi lại các khoản chi phí, như chi phí nguyên vật liệu, chi phí nhân công, chi phí quản lý, chi phí vận chuyển và các khoản chi phí khác. Kế toán chi phí đảm bảo tính minh bạch và độ chính xác của dữ liệu chi phí để phục vụ cho quản lý và báo cáo tài chính.
 Lập báo cáo chi phí: Kế toán chi phí đóng vai trò quan trọng trong việc lập báo cáo chi phí để trình lãnh đạo. Báo cáo này cung cấp thông tin chi tiết về các khoản chi phí liên quan đến sản xuất, vận hành và quản lý. Báo cáo chi phí giúp lãnh đạo hiểu rõ hơn về sự phân bổ chi phí trong các hoạt động của doanh nghiệp và hỗ trợ quyết định kinh doanh.
Xây dựng định mức chi phí: Kế toán chi phí tham gia vào quá trình xây dựng định mức chi phí trong quá trình sản xuất và vận hành. Điều này bao gồm xác định mức chi phí cho các quy trình sản xuất, hoạt động vận chuyển, quản lý và nhân công. Định mức chi phí giúp định rõ chi phí tiêu thụ và là cơ sở để đánh giá hiệu suất và quản lý chi phí trong doanh nghiệp.
Điều chỉnh và cập nhật báo cáo chi phí: Kế toán chi phí thường xuyên điều chỉnh và cập nhật các báo cáo chi phí trên hệ thống phần mềm để đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy của thông tin chi phí. Điều này bao gồm kiểm tra, xác nhận và sửa đổi dữ liệu chi phí để đảm bảo rằng các báo cáo được phát sinh từ hệ thống có độ chính xác cao và phản ánh đúng tình hình chi phí của doanh nghiệp.

Tài khoản kế toán chi phí là gì

Tài khoản TK 621 - Chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp: Đây là tài khoản được sử dụng để hạch toán các chi phí liên quan đến nguyên liệu và vật liệu trực tiếp trong quá trình sản xuất. Tài khoản này không có số dư cuối kỳ, và thường được lập cho từng đối tượng kế toán chi phí sản xuất để ghi nhận chi phí cho từng đối tượng cụ thể và tính toán giá thành sản phẩm.
Xem thêm tại:  Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
Tài khoản TK 622 - Chi phí lao động trực tiếp: Tài khoản này được sử dụng để ghi nhận các chi phí lao động trực tiếp liên quan đến quá trình sản xuất. Tài khoản TK 622 không có số dư cuối kỳ và được mở chi tiết theo từng đối tượng phát sinh chi phí để theo dõi và tính toán giá thành sản phẩm.
Xem thêm tại: Kế toán chi phí nhân công trực tiếp theo thông tư 200
Tài khoản TK 627 - Chi phí chung trong hoạt động sản xuất: Đây là tài khoản được sử dụng để ghi nhận các chi phí chung liên quan đến hoạt động sản xuất như chi phí quản lý, chi phí vận hành nhà máy, chi phí dịch vụ chung và các chi phí khác không thuộc vào nguyên liệu, vật liệu trực tiếp hoặc lao động trực tiếp. Tài khoản TK 627 cũng không có số dư cuối kỳ và được mở chi tiết theo từng nhà máy để theo dõi và phân bổ chi phí chung liên quan đến sản xuất.
Xem thêm tại: Kế toán chi phí sản xuất chung theo thông tư 200
Ví dụ về hạch toán kế toán chi phí:
Trong quý I/2023, Doanh nghiệp A đã thực hiện các nghiệp vụ trong quá trình sản xuất như sau:
Số dư đầu kỳ của TK 154 là 10.000.000 đồng.
Doanh nghiệp xuất kho nguyên vật liệu chính trị giá 200.000.000 đồng và nguyên vật liệu phụ trị giá 20.000.000 đồng để sử dụng trong quá trình sản xuất.
Doanh nghiệp xuất kho bộ dụng cụ phục vụ sản xuất một lần với giá trị 5.000.000 đồng.
Doanh nghiệp trả lương cho lao động trực tiếp sản xuất là 40.000.000 đồng và quản lý nhà máy là 30.000.000 đồng.
Yêu cầu: Hãy hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trên.
Trả lời:
Nợ TK 621 (Chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp) với số tiền 220.000.000 đồng.
Có TK 152C (Nợ phải trả - Công ty) với số tiền 200.000.000 đồng.
Có TK 152P (Nợ phải trả - Cá nhân) với số tiền 20.000.000 đồng.
Nợ TK 627 (Chi phí chung trong hoạt động sản xuất) với số tiền 5.000.000 đồng.
Có TK 153 (Bộ dụng cụ phục vụ sản xuất một lần) với số tiền 5.000.000 đồng.
Nợ TK 622 (Chi phí lao động trực tiếp) với số tiền 40.000.000 đồng.
Nợ TK 627 (Chi phí chung trong hoạt động sản xuất) với số tiền 30.000.000 đồng.
Có TK 334 (Tiền mặt hoặc ngân hàng) với số tiền 70.000.000 đồng.
Để nắm chắc về cách hạch toán các bạn tham khảo thêm: Bài tập kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm

Vai trò và nhiệm vụ của kế toán chi phí là gì

+ Quản lý chi phí kinh doanh: Kế toán chi phí giúp doanh nghiệp quản lý và kiểm soát các chi phí kinh doanh liên quan đến hoạt động sản xuất và kinh doanh. Bằng cách thu thập, ghi chép và phân loại chi phí, kế toán chi phí cung cấp thông tin về nguồn doanh thu và lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh, giúp lãnh đạo hiểu rõ về hiệu quả tài chính của công ty.
+ Đo lường và tính toán giá thành sản phẩm: Kế toán chi phí đóng vai trò quan trọng trong việc đo lường và tính toán giá thành sản phẩm. Bằng cách phân tích và ghi nhận các khoản chi phí liên quan đến sản xuất, kế toán chi phí cung cấp thông tin để ban lãnh đạo quyết định giá bán sản phẩm sao cho hợp lý và đảm bảo đạt được lợi nhuận mong muốn.
+ Kiểm soát quản lý và giảm thiểu rủi ro: Kế toán chi phí đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát quản lý chi phí. Bằng cách theo dõi và phân tích các khoản chi phí, kế toán chi phí giúp ban lãnh đạo đánh giá và giảm thiểu rủi ro trong hoạt động sản xuất và kinh doanh. Đồng thời, kế toán chi phí cung cấp thông tin để nhà quản trị đưa ra các giải pháp quản lý chi phí hiệu quả nhằm tiết kiệm chi phí và hạn chế lãng phí.
+ Kiểm soát chiến lược và lập kế hoạch: Kế toán chi phí kiểm soát và cung cấp thông tin về dữ liệu dài hạn và chiến lược cho doanh nghiệp. Dựa trên thông tin này, ban lãnh đạo có thể lập kế hoạch sử dụng chi phí một cách hợp lý, tối ưu hóa tài nguyên và đạt được mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp.
Phân loại chi phí:
Có nhiều cách phân loại chi phí trong kế toán, dưới đây là một số phân loại phổ biến:
Theo chức năng hoạt động của doanh nghiệp:
- Chi phí trong sản xuất, kinh doanh: Đây là chi phí liên quan trực tiếp đến quá trình sản xuất, kinh doanh hàng hóa hoặc dịch vụ của doanh nghiệp. Ví dụ: chi phí nguyên liệu, chi phí lao động trực tiếp, chi phí quản lý sản xuất.
- Chi phí ngoài sản xuất, kinh doanh: Đây là chi phí không liên quan trực tiếp đến quá trình sản xuất, kinh doanh hàng hóa hoặc dịch vụ của doanh nghiệp. Ví dụ: chi phí quản lý hành chính, chi phí tiếp thị, chi phí nghiên cứu và phát triển.
Theo mức độ hoạt động:
- Chi phí biến đổi: Đây là các chi phí thay đổi tương ứng với mức độ hoạt động của doanh nghiệp. Ví dụ: chi phí nguyên liệu, chi phí lao động trực tiếp.
- Chi phí cố định: Đây là các chi phí không thay đổi theo mức độ hoạt động của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định. Ví dụ: chi phí thuê nhà xưởng, chi phí bảo trì thiết bị.
- Chi phí tổng hợp: Đây là tổng hợp của chi phí biến đổi và chi phí cố định. Chi phí tổng hợp có thể biến đổi theo mức độ hoạt động của doanh nghiệp, nhưng không theo tỉ lệ cố định. Ví dụ: chi phí điện năng, chi phí nhiên liệu.
Trên là bài viết kế toán chi phí là gì ? giúp bạn hiểu rõ bản chất về các loại chi phí trong doanh nghiệp cũng như quy trình hạch toán, nếu bạn chưa biết làm kế toán sản xuất thì có thể tìm hiểu về khóa học kế toán thực hành thực chiến trên chứng từ của công ty sản xuất do đội ngũ kế toán trưởng chuyên dịch vụ làm báo cáo tài chính cho doanh nghiệp sản xuất trực tiếp giảng day, tham khảo thêm tại: Khóa học kế toán sản xuất
Bài trước: Cách hạch toán hàng gia công