Kế toán tiêu thụ theo phương thức bán hàng đại lý ký gửi
Kế toán tiêu thụ theo phương thức bán hàng đại lý ký gửi tức là phương pháp mà hàng gửi đại lý là số hàng mà bên chủ hàng giao cho bên nhận đại lý, ký gửi để bán, bên đại lý hưởng thù lao theo hai cách: hưởng hoa hồng hoặc hưởng chênh lệch giá. Chúng tôi xin trình bày trường hợp bên nhận đại lý bán đúng giá và hưởng hoa hồng.
Trình tự kế toán tiêu thụ theo phương thức bán hàng đại lý ký gửi
- Kế toán ở doanh nghiệp gửi hàng:
(1) Khi xuất kho gửi đại lý, kế toán phản ánh giá vốn hàng chuyển cho cơ sở nhận hàng đại lý:
Nợ TK 157: Giá trị hàng gửi bán
Có TK 154: Giá trị thành phẩm sản xuất gửi bán thẳng
Có TK 155: Giá trị thành phẩm xuất kho gửi bán.
Có TK 156: Giá trị hàng hóa xuất kho gửi bán
(2) Khi hàng hóa giao cho các bên đại lý đã bán được:
+ Đối với hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ:
(2a) Phản ánh trị giá vốn hàng đại lý, ký gửi đã bán được, ghi:
Nợ TK 632: Trị giá vốn của hàng đã tiêu thụ
Có TK 157: Trị giá vốn của hàng đã tiêu thụ.
(2b) Phản ánh doanh thu và thuế GTGT của hàng giao cho cơ sở bán hàng, đại lý, ký gửi đã bán được, kế toán ghi:
Nợ TK 131: Số phải thu
Nợ TK 111, 112: Số thu bằng tiền mặt, TGNH Có TK 511: Doanh thu chưa có thuế GTGT
Có TK 333 (3331): Thuế GTGT của hàng đã bị tiêu thụ.
+ Đối với hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp:
(2c) Phản ánh trị giá vốn hàng đại lý, ký gửi đã bán được, ghi:
Nợ TK 632: Trị giá vốn của hàng đã tiêu thụ
Có TK 157: Trị giá vốn của hàng đã tiêu thụ.
(2d) Phản ánh doanh thu bán hàng theo tổng giá thanh toán, ghi:
Nợ TK 131: Số phải thu
Nợ TK 111, 112: Số thu bằng tiền mặt, TGNH Có TK 511: Doanh thu bán hàng.
(2e) Phản ánh hoa hồng trả cho cơ sở nhận bán hàng đại lý, ký gửi, ghi:
Nợ TK 641: Hoa hồng đại lý chưa có thuế
Nợ TK 133 (1331): Số thuế GTGT được khấu trừ Có TK 131: Ghi giảm số phải thu
Có TK 111, 112: Giảm số tiền mặt, TGNH.
(2f) Khi nhận tiền do cơ sở nhận bán hàng đại lý, ký gửi thanh toán, ghi:
Nợ TK 111, 112: Số nhận được bằng tiền mặt, TGNH Có TK 131: Số đã th.
- Kế toán ở doanh nghiệp nhận đại lý:
(1) Khi nhận hàng đại lý, bán đúng giá hưởng hoa hồng, ghi:
Khi nhận hàng đại lý bán đúng giá hưởng Hoa hồng, doanh nghiệp chủ động theo dõi và ghi chép thông tin về toàn bộ giá trị hàng hóa nhận bán đại lý trong phần thuyết minh báo cáo tài chính
(2) Khi hàng hóa nhận bán đại lý đã bán được, kế toán phản ánh số tiền bán hàng đại lý phải trả cho bên giao hàng (theo tổng giá thanh toán) ghi:
Nợ TK 111, 112: Số thu bằng tiền mặt, TGNH Nợ TK 131: Số phải thu
Có TK 331: Số phải trả.
(3) Định kỳ phản ánh doanh thu hoa hồng bán hàng đại lý được hưởng, ghi:
Nợ TK 331: Số đã trả
Có TK 511: Doanh thu hoa hồng đại lý chưa có thuế GTGT Có TK 333 (3331): Thuế GTGT của hoa hồng đại lý.
(4) Khi trả tiền bán hàng đại lý cho bên giao hàng, ghi:
Nợ TK 331: Số đã trả
Có TK 111, 112: Số trả bằng tiền mặt, TGNH.
Sơ đồ kế toán tiêu thụ theo phương thức bán hàng đại lý ký gửi
Quy trình hạch toán kế toán tiêu thụ theo phương thức đại lý ký gửi trên sơ đồ như sau
(1) Gửi bán đại lý
(2a) Xuất bán trực tiếp ghi nhận doanh thu
(2b) Ghi nhận doanh thu và các hình thức thanh toán
(2c) Hàng gửi bán đã được bán
(2d) Các khoản phải thu được thanh toán
(2e) Các khoản chi phí bán hàng của doanh nghiệp
CHÚ Ý:
Bạn cần lưu ý rằng khi bán hàng đại lý, không chỉ bên chủ hàng phải kê khai nộp thuế hàng tháng đối với hàng bán thông qua đại lý mà cơ sở bán hàng cũng phải kê khai, tính và nộp thuế GTGT đối với hàng hóa bán đại lý và tiền hoa hồng thu được từ hoạt động đại lý. Trong trường hợp cơ sở đại lý nếu bán giá thấp hơn giá quy định của bên chủ hàng thì phải kê khai nộp thuế theo giá bán do chủ hàng quy định. Riêng đối với cơ sở kinh doanh làm đại lý dịch vụ bưu điện, bảo hiểm, xổ số, bán vé máy bay, thẻ điện thoại di động…hưởng hoa hồng thì không phải tính và nộp thuế GTGT đối với doanh thu ghi trên hóa đơn, vé thẻ của dịch vụ và doanh thu hoa hồng đại lý được hưởng.
Ví dụ kế toán tiêu thụ theo phương thức bán hàng đại lý ký gửi
Ví dụ: (Đơn vị tính: 1000 đồng)
Doanh nghiệp A, trong kỳ có các nghiệp vụ kinh tế phát sinh như sau:
1. Xuất kho gửi đại lý lô hàng trị giá 50.000.
2. Đại lý thông báo đã bán được lô hàng trên, với tổng giá bán chưa VAT là 70.000.
3. Hoa hồng phải trả cho đại lý là 6% trên tổng giá thanh toán chưa có thuế VAT đã thanh toán bằng tiền mặt.
Các nghiệp vụ kinh tế trên được định khoản như sau:
1) Xuất kho gửi đại lý
Nợ TK 157: 50.000
Có TK 155: 50.000
2) Hàng hóa giao đại lý bán được hàng
Phản ánh giá vốn
Nợ TK 632: 50.000
Có TK 157: 50.000
Phản ánh doanh thu
Nợ TK 131: 77.000
Có TK 511: 70.000
Có TK 3331: 7.000
3) Phản ánh hoa hồng trả cho đại lý
Nợ TK 641: 4.200
Nợ TK 133: 420
Có TK 111: 4.620
Trên là bài viết kế toán tiêu thụ theo phương thức đại lý ký gửi dành cho người mới học kế toán thực hành online về mảng kế toán thành phẩm và các bạn chưa biết làm các dạng bài tập kế toán tiêu thụ thành phẩm thì có thể tham khảo tài liệu trên
Ngoài kế toán tiêu thụ theo phương thức đại lý ký gửi còn có kế toán tiêu thụ về mảng trả chậm, trả góp xem thêm tại: Kế toán tiêu thụ theo phương thức trả chậm trả góp
