​Kinh nghiệm đọc báo cáo tài chính nhanh

Để có kinh nghiệm đọc báo cáo tài chính nhanh và chính xác, cần tập trung vào các thông tin chính và áp dụng các kỹ thuật phân tích sơ bộ để hiểu rõ tình hình tài chính của doanh nghiệp.

Nhà quản lý hay giám đốc quản lý doanh nghiệp của mình thì việc hiểu biết về kế toán và khả năng đọc báo cáo tài chính là rất hữu ích trong việc quản lý doanh nghiệp một cách hiệu quả. Nhìn vào các con số trong báo cáo tài chính, giám đốc có thể hiểu được tình hình tài chính của công ty, xem công ty đang làm ăn có lãi hay lỗ, và nắm được các nguyên nhân dẫn đến lỗ (nếu có) để có thể điều chỉnh kịp thời và đưa ra những quyết định phù hợp để cải thiện hiệu suất kinh doanh.

Kinh nghiệm đọc báo cáo tài chính nhanh

Để có thể đọc báo cáo tài chính nhanh và hiệu quả, bạn có thể áp dụng một số kinh nghiệm sau:
Hiểu cấu trúc báo cáo tài chính: Đầu tiên, nắm vững cấu trúc và định dạng chung của báo cáo tài chính, bao gồm bảng cân đối kế toán, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, báo cáo lợi nhuận và lỗ, và báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu. Điều này giúp bạn nhanh chóng định vị các thông tin chính trong báo cáo.
Tìm hiểu các chỉ số và số liệu quan trọng: Tập trung vào các chỉ số và số liệu quan trọng như doanh thu, lãi gộp, lãi ròng, tổng tài sản, nợ phải trả, và vốn chủ sở hữu. Những con số này thể hiện tình hình tài chính chung của doanh nghiệp.
So sánh và phân tích kết quả: So sánh các con số và chỉ số với các quý, năm trước đó hoặc với các doanh nghiệp cùng ngành để hiểu rõ hơn về sự phát triển và hiệu suất của doanh nghiệp.
Xem các thông tin chú thích: Nhìn vào các thông tin chú thích đi kèm báo cáo để hiểu rõ hơn về các giao dịch và sự kiện đặc biệt có thể ảnh hưởng đến tình hình tài chính.
Tập trung vào các điểm chính: Tránh mất quá nhiều thời gian vào chi tiết nhỏ, hãy tập trung vào các điểm quan trọng và những thay đổi đáng kể trong báo cáo.
Sử dụng công cụ hỗ trợ: Sử dụng các công cụ hỗ trợ như phần mềm kế toán hoặc các ứng dụng trực tuyến để giúp bạn nhanh chóng đọc và phân tích báo cáo tài chính.
Xem thêm bài: Cách lập báo cáo tài chính theo thông tư 200

Báo cáo tài chính là gì 

Báo cáo tài chính bao gồm 4 loại chính để chủ doanh nghiệp hoặc các nhà đầu tư có cái nhìn tổng quan về tình hình tài chính của doanh nghiệp:
- Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh: Đây là loại báo cáo cho thấy doanh số bán hàng, chi phí sử dụng và lợi nhuận còn lại của công ty. Báo cáo này có thể được lập hàng tháng, hàng quý hoặc hàng năm.
Xem thêm: Cách lập báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo thông tư 200
- Bảng cân đối kế toán: Bảng cân đối kế toán (Balance Sheet), còn được gọi là bảng cân đối tài khoản, là một trong những báo cáo tài chính quan trọng trong kế toán. Bảng cân đối kế toán thường được sử dụng để thể hiện tình hình tài chính của một doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể.
Bảng này thể hiện sự khỏe mạnh của doanh nghiệp dựa vào mối quan hệ giữa tài sản và nợ của công ty.
Bảng cân đối kế toán bao gồm hai phần chính:
+ Phần Tài sản (Assets): Liệt kê các tài sản mà doanh nghiệp sở hữu hoặc đang sở hữu tại thời điểm báo cáo. Các tài sản thường được phân loại thành hai loại chính: tài sản cố định (fixed assets) như máy móc, thiết bị, nhà cửa, và tài sản lưu động (current assets) như tiền mặt, các khoản đầu tư, các tài sản có thể chuyển đổi thành tiền mặt trong vòng một năm.
+ Phần Nguồn vốn và Nợ (Liabilities and Equity): Liệt kê các nguồn vốn mà doanh nghiệp đang sử dụng để sở hữu tài sản. Các nguồn vốn và nợ thường được chia thành hai phần chính: nợ ngắn hạn (short-term liabilities) và nợ dài hạn (long-term liabilities). Ngoài ra, phần vốn chủ sở hữu (equity) cũng được ghi lại trong bảng cân đối kế toán, đại diện cho số tiền còn lại sau khi trừ đi các nợ và lãi thuộc về các cổ đông.
Xem thêm: Cách lập bảng cân đối kế toán theo thông tư 200
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ: Loại báo cáo này cho biết luồng tiền vào và ra của doanh nghiệp, đánh giá khả năng thu hồi vốn nhanh chậm và chi tiết các khoản đầu tư trong một khoảng thời gian cụ thể.
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ, hay còn gọi là Báo cáo dòng tiền (Cash Flow Statement), là một trong ba báo cáo tài chính cơ bản trong kế toán. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cung cấp thông tin về lượng tiền mặt và các tương đương tiền mặt mà doanh nghiệp đã thu và đã chi trong một khoảng thời gian nhất định.
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ thường được chia thành ba phần chính:
+ Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh (Operating Activities): Liệt kê số tiền mặt đã được thu hoặc đã chi trong các hoạt động kinh doanh chính của doanh nghiệp. Điều này bao gồm tiền thu từ bán hàng, tiền chi trả cho nguyên vật liệu và chi phí sản xuất, tiền chi trả lương và các khoản chi phí khác liên quan đến hoạt động sản xuất và kinh doanh.
+ Dòng tiền từ hoạt động đầu tư (Investing Activities): Đưa ra thông tin về số tiền mặt đã thu hoặc đã chi trong các hoạt động đầu tư, chẳng hạn như mua sắm tài sản cố định, đầu tư vào công ty con, hoặc thu tiền từ việc bán các tài sản đầu tư.
+ Dòng tiền từ hoạt động tài chính (Financing Activities): Bao gồm số tiền mặt đã thu hoặc đã chi trong các hoạt động tài chính, như vay nợ từ ngân hàng, trả nợ, trả cổ tức cho cổ đông, hoặc phát hành cổ phiếu mới.
Xem thêm: Cách lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ
- Thuyết minh báo cáo tài chính: Thuyết minh báo cáo tài chính là một phần quan trọng trong báo cáo tài chính của một doanh nghiệp. Nó cung cấp các giải thích, thông tin bổ sung, và chi tiết về các số liệu và ghi chép được trình bày trong các báo cáo tài chính, giúp người đọc hiểu rõ hơn về tình hình tài chính và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Khi đọc báo cáo tài chính cần lưu ý

Dưới đây là một số kinh nghiệm đọc báo cáo tài chính giúp chủ doanh nghiệp đọc báo cáo tài chính nhanh chóng, trong vòng 1 phút, giúp tiết kiệm thời gian mà vẫn có thể phát hiện các điểm bất thường trong báo cáo.

1. Đọc báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh

DOANH THU:
Doanh thu là số tiền thu được từ việc bán sản phẩm, hàng hóa và dịch vụ trong kỳ báo cáo. Nó phản ánh tổng lượng tiền mà doanh nghiệp thu được từ hoạt động kinh doanh, mà không xác định được doanh nghiệp đã thu tiền hay chưa.
Doanh thu  = Giá sản phẩm * số lượng sản phẩm bán ra
Tỷ lệ Tăng trưởng: Tỷ lệ tăng trưởng là chỉ số quan trọng để đo lường sự phát triển của công ty qua thời gian. Nhiều chuyên gia cho rằng tỷ lệ tăng trưởng 20% mỗi năm là một con số đáng chú ý, cho thấy công ty có tiến bộ hay không. Để đảm bảo tính bền vững của tăng trưởng, việc ghi chép doanh thu chính xác và đúng thời điểm là vô cùng quan trọng và thuộc trách nhiệm của bộ phận kế toán.
Lợi Nhuận: Lợi nhuận là khoản tiền còn lại sau khi trừ đi các chi phí và lỗ lãi thuộc về các cổ đông. Đây là mục tiêu cuối cùng của mỗi doanh nghiệp và là chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu quả kinh doanh và khả năng sinh lời của công ty.
Bên cạnh những con số trên, chủ doanh nghiệp nên cân nhắc xem xét các thông tin khác trong báo cáo tài chính để có cái nhìn tổng quan đầy đủ hơn về tình hình kinh doanh của công ty. Thông tin bổ sung và giải thích trong báo cáo tài chính cung cấp các chi tiết quan trọng về các sự kiện đặc biệt, chính sách kế toán và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
CHI PHÍ
Trong quá trình sản xuất và kinh doanh, doanh nghiệp phải đối mặt với nhiều loại chi phí khác nhau, ví dụ như chi phí cố định, chi phí nguyên vật liệu, giá vốn hàng bán, và nhiều loại khác. Những chi phí này có tác động trực tiếp đến doanh thu và lợi nhuận của công ty.
Trước khi đánh giá và quyết định về việc giảm chi phí, doanh nghiệp cần thiết lập các định mức cho từng khoản chi phí cụ thể, dựa trên các con số trong quá khứ, nhằm đảm bảo không vượt quá ngân sách cho phép.
Cắt giảm chi phí là một cách thông dụng để giảm số liệu này trong báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần có kế hoạch cụ thể về việc cắt giảm chi phí để tránh các hậu quả không mong muốn, như sự phản đối của nhân viên, giảm chất lượng sản phẩm hoặc dịch vụ.
LỢI NHUẬN
Trong phần lợi nhuận, chủ doanh nghiệp cần chú ý đến hai con số quan trọng:
Tỷ lệ lợi nhuận gộp = (Lợi nhuận gộp / doanh thu) * 100%
Lợi nhuận ròng = Doanh thu - Giá vốn hàng bán - Chi phí cố định - Thuế
Tỷ lệ tăng trưởng lợi nhuận ròng cần đạt ít nhất 25% mỗi năm để doanh nghiệp được coi là có sự phát triển và thành công.
Tỷ lệ lợi nhuận gộp sẽ cung cấp thông tin về khả năng cạnh tranh, khả năng kiểm soát chi phí so với đối thủ, và đòi hỏi doanh nghiệp phải lập kế hoạch cụ thể để nâng cao con số này so với mặt bằng chung trong ngành của mình.

2. Đọc bảng cân đối kế toán

Để kiểm tra bảng cân đối kế toán, chủ doanh nghiệp chỉ cần tập trung vào hai tài khoản chính là 131 và 331.
Nếu tài khoản 131 và 331 giảm so với cùng kỳ trước đó, đánh giá là tốt.
Tuy nhiên, chủ doanh nghiệp cần chú ý không để tài khoản 131 chiếm tỷ trọng quá cao trong phần tài sản và tài khoản 331 chiếm tỷ trọng quá lớn trong phần vốn chủ sở hữu.
Ngoài ra, trong bảng cân đối kế toán, chủ doanh nghiệp cần xem xét các yếu tố quan trọng khác:
Giá trị còn lại của tài sản cố định, các khoản trích lập dự phòng, và các khoản chi phí trả trước hoặc phải trả.
Tài sản, nợ phải trả và nguồn vốn của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định, nhưng điều này không thể phản ánh sự vận động của tài sản trong quá trình tái sản xuất.
Để đảm bảo tỷ lệ vay nợ ngân hàng hợp lý trong phần nợ dài hạn của doanh nghiệp, chủ doanh nghiệp nên cân nhắc các điểm sau:
Số tiền lãi trả cho ngân hàng hàng tháng không vượt quá 20% chi phí cố định.
Tổng nợ ngân hàng không nên vượt quá 3 lần lợi nhuận ròng hàng năm của doanh nghiệp.
Lưu ý những điểm trên sẽ giúp chủ doanh nghiệp hiểu rõ hơn về tình hình tài chính và tình hình vay nợ của công ty, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh hợp lý và bền vững.

3. Cách kiểm tra báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Để kiểm tra báo cáo lưu chuyển tiền tệ, chủ doanh nghiệp cần tập trung vào ba tài khoản quan trọng: 511, 131 và 111.
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp thông tin về vòng quay luân chuyển vốn, khả năng thu hồi vốn của doanh nghiệp, và số tiền thực có của doanh nghiệp.
- Nếu dòng tiền kinh doanh trong kỳ báo cáo có giá trị âm, giám đốc cần ngay lập tức xây dựng các biện pháp khắc phục, bao gồm cắt giảm chi phí, tối ưu hóa nguồn lực và thay đổi phương thức bán hàng.
- Bằng cách áp dụng những mẹo trên, chủ doanh nghiệp sẽ dễ dàng phân tích báo cáo tài chính để đánh giá chính xác tình hình kinh doanh hiện tại và lập kế hoạch kinh doanh phù hợp trong tương lai.
Trên là bài viết cách đọc báo cáo tài chính nhanh. Bạn muốn có người hướng dẫn chi tiết và nhanh về báo cáo tài chính thì có thể tìm hiểu về các khóa học kế toán thực tế tại Minh Việt được hướng dẫn bởi đội ngũ kế toán lâu năm trong nghề chuyên dịch vụ làm báo cáo tài chính trực tiếp cầm tay chỉ việc
Có 2 hình thức học:
Trực tiếp: Có thể chọn tại 4 địa chỉ học gồm
- Học kế toán thực hành tại Thanh Xuân
- Học kế toán thực hành tại Long Biên
- Học kế toán thực hành tại Bắc Ninh
- Học kế toán thực hành tại Thủ Đức
Học online trực tuyến 1 kèm 1: Học kế toán online