Phương pháp tập hợp chi phí sản xuất

Phương pháp tập hợp chi phí sản xuất là cách thức kế toán sử dụng để tập hợp, phân loại các khoản chi phí sản xuất phát sinh trong một kỳ theo các đối tượng tập hợp chi phí đã xác định. Hiện nay, các doanh nghiệp thường sử dụng một trong hai phương pháp là phương pháp tập hợp trực tiếp và phương pháp phân bổ gián tiếp.

Các phương pháp tập hợp chi phí sản xuất

- Phương pháp tập hợp trực tiếp

Phương pháp này thường áp dụng trong trường hợp chi phí sản xuất phát sinh có liên quan đến từng đối tượng tập hợp chi phí sản xuất riêng biệt.

Theo phương pháp này, chi phí sản xuất phát sinh liên quan đến đối tượng tập hợp chi phí nào thì được tập hợp trực tiếp cho đối tượng đó. Phương pháp này yêu cầu kế toán phải tổ chức công tác kế toán một cách cụ thể, tỉ mỉ từ khâu lập chứng từ ban đầu, tổ chức hệ thống tài khoản, hệ thống sổ sách kế toán… đúng đối tượng tập hợp chi phí đã xác định. Phương pháp này đảm bảo các chi phí phát sinh tập hợp đúng  đối tượng một cách chính xác, vì vậy cần sử dụng tối đa phương pháp này trong điều kiện cho phép.

- Phương pháp phân bổ gián tiếp

Phương pháp này thường áp dụng trong trường hợp chi phí phát sinh liên quan đến nhiều đối tượng chịu chi phí nhưng kế toán không thể tập hợp trực tiếp chi phí này cho từng đối tượng đó một cách riêng biệt.

Theo phương pháp này, trước tiên kế toán sẽ tập hợp chung các chi phí có liên quan đến nhiều đối tượng theo địa điểm phát sinh hoặc nội dung chi phí. Khi thực hiện phương pháp phân bổ chi phí doanh nghiệp cần phải lựa chọn các tiêu chuẩn phân bổ hợp lý và tiến hành phân bổ các chi phí đó cho từng đối tượng liên quan. Việc xác định tiêu chuẩn phân bổ tùy thuộc vào đặc điểm cụ thể của từng doanh nghiệp.

Phương pháp phân bổ gián tiếp được sử dụng để tách chi phí riêng cho từng đối tượng khi chi  phí phát sinh có liên quan đến nhiều đối tượng. Vấn đề là lựa chọn tiêu thức phân bổ. Tiêu  thức phân bổ phải là đại lượng xác định, đã biết và có quan hệ về mặt lượng với chi phí cần  phân bổ.

Tiêu thức phân bổ chi phí nguyên vật liệu có thể sử dụng là: Chi phí nguyên vật liệu chính,định mức tiêu hao, số lượng, trọng lượng sản phẩm sản xuất...

Tiêu thức phân bổ chi phí sản xuất chung thường sử dụng là phân bổ theo chi phí nguyên vật liệu trực tiếp hoặc phân bổ theo chi phí nhân công trực tiếp.

Quy trình tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm

Bước 1: Tập hợp chi phí có liên quan trực tiếp cho từng đối tượng sử dụng

Bước 2: Tính toán và phân bổ giá trị phục vụ của các bộ phận sản xuất kinh doanh phụ có liên quan trực tiếp cho từng đối tượng chịu chi phí trên cơ sở khối lượng và giá thành đơn vị của lao vụ

Bước 3: Tập hợp và phân bổ chi phí sản xuất chung cho từng đối tượng chịu chi phí

Bước 4: Xác định chi phí sản xuất dở dang cuối kỳ

Bước 5: Tính tổng giá thành và giá thành đơn vị của sản phẩm hoàn thành

Lưu ý: Trong trường hợp chi phí phát sinh liên quan tới nhiều đối tượng chịu phí mà không tách riêng được cho đối tượng (CP vật tư dùng SX nhiều loại SP, CP sản xuất chung trong một  phân xưởng sản xuất nhiều loại sản phẩm…) thì tiến hành phân bổ cho từng đối tượng theo một tiêu thức phù hợp

Chi phí phân bổ cho từng đối tượng = (Tổng chi phí cần phân bổ / Tổng tiêu thức phân bổ của các đối tượng) x Tiêu thức phân bổ của từng đối tượng

Ví dụ Phương pháp tập hợp chi phí sản xuất

Phân bổ chi phí sản xuất chung cho sản phẩm A, sản phẩm B (ĐVT: 1.000đ)

	Sản phẩm A	Sản phẩm B
Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp	300.000	400.000
Chi phí nhân công trực tiếp	200.000	300.000
Chi phí sản xuất chung	150.000

1. Phân bổ theo tiêu thức Nguyên vật liệu trực tiếp

Chi phí sản xuất chung phân bổ cho A theo chi phí nguyên vật liệu trực tiếp

150.000 x (300.000/ (300.000 + 400.000)) = 64.286

Chi phí sản xuất chung phân bổ cho B = 150.000 – 64.286 = 85.714

2. Phân bổ theo tiêu thức nhân công trực tiếp

Chi phí sản xuất chung phân bổ cho A theo chi phí nhân công trực tiếp

= 150.000x (200.000 / (200.000 + 300.000)) = 60.000

Chi phí sản xuất chung phân bổ cho B theo chi phí nhân công trực tiếp

= 150.000 – 60.000 = 90.000

Trên là phương pháp tập hợp chi phí sản xuất, các bạn đang nghiên cứu học kế toán sản xuất có thể tham khảo bài viết này để hiểu rõ hơn về quy trình tính gía thành sản phẩm

Bài tiếp theo: Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp